Obszar 1. Angażowanie obywateli i obywatelek w sprawy publiczne i działania społeczne – działania służące angażowaniu obywateli w życie publiczne i aktywność społeczną, zwiększaniu ich udziału w podejmowaniu decyzji i kształtowaniu polityk publicznych na poziomie lokalnym, regionalnym, ogólnopolskim lub europejskim, o także podnoszeniu jakości debaty publicznej.

Rodzaje wspieranych działań:

1. działania edukacyjne dotyczące kompetencji obywatelskich oraz różnych form aktywności społecznej i praktyk demokratycznych, m.in. partycypacji obywatelskiej, uczestnictwa w debacie publicznej, wolontariatu, działań na rzecz społeczności lub ochrony środowiska (w tym ochrony klimatu, przyrody, powietrza, gatunków, gleb), samoorganizacji społecznej, komunikacji mimo różnic, krytycznego korzystania z mediów

2. działania aktywizujące obywateli/ki do angażowania się w inicjatywy sąsiedzkie, młodzieżowe, międzypokoleniowe i inne wspólne działania na rzecz społeczności lub ochrony środowiska

3. akcje i kampanie mobilizujące do zaangażowania w sprawy publiczne i aktywność społeczną, w tym m.in. do wolontariatu, uczestnictwa w wyborach, udziału w debacie publicznej, ochrony środowiska

4. partycypacja obywatelska: inicjowanie, prowadzenie i podnoszenie jakości procesów partycypacyjnych, które angażują zarówno obywateli/ki (mieszkańców/nki) o możliwie różnorodnych perspektywach oraz prowadzą do wypracowania wspólnych propozycji rozwiązań; podejmowanie działań służących zwiększaniu otwartości instytucji publicznych i społecznych na obywateli i obywatelki

5. działania rzecznicze: zmierzające do przyjęcia lub modyfikacji prawa oraz lokalnych, regionalnych, ogólnokrajowych polityk publicznych dotyczących aktywności i edukacji obywatelskiej oraz ochrony środowiska

6. działania strażnicze: monitorowanie działań i decyzji instytucji publicznych, które mają wpływ na środowisko lub dotyczą aktywności obywatelskiej, monitorowanie działań osób pełniących funkcje publiczne lub ubiegających się o nie; prowadzenie działań fact-checkingowych służących podniesieniu jakości debaty publicznej

7. działania służące zmniejszaniu polaryzacji społecznej: działania nastawione na zmniejszenie konfliktów, wrogości, napięcia czy skrajnych postaw, w tym inicjowanie i prowadzenie procesów służących komunikacji obywateli/ek w sprawach publicznych pomimo dzielących ich różnic.

Uwaga:
Dotacji nie mogą uzyskać projekty, których jedynym elementem są szkolenia, debaty czy konferencje.

W przypadku projektów dotyczących działań strażniczych nie wystarczy przedstawienie efektów monitoringu, niezbędne jest zaangażowanie obywateli i obywatelek na rzecz realizacji wynikających z nich rekomendacji.

Priorytetowo będą traktowane działania, które służą komunikowaniu się osób mających przeciwstawne poglądy w ważnych społecznie sprawach (np. kwestiach światopoglądowych, politycznych, ustrojowych).

Każdy Wnioskodawca może ubiegać się o dodatkową kwotę dotacji przeznaczoną w całości na rozwój instytucjonalny.  >>> Zobacz więcej

Obszar 2. Ochrona praw człowieka i równe traktowanie – działania mające na celu ochronę praw człowieka, w tym szczególnie praw kobiet, przeciwdziałanie ksenofobii, homofobii, rasizmowi, antysemityzmowi i wszelkim formom dyskryminacji ze względu na rasę, wyznanie, pochodzenie etniczne/narodowe, płeć lub orientację seksualną, niepełnosprawność, wiek, status ekonomiczny, sytuację rodzinną i inne przesłanki; przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć.

Rodzaje wspieranych działań:

1. działania edukacyjne na temat praw człowieka i równego traktowania, w tym szkolenia i warsztaty połączone z sieciowaniem różnych grup zawodowych stykających się w swojej pracy z grupami dyskryminowanymi i z osobami doświadczającymi przemocy; edukacja równościowa i antydyskryminacyjna angażująca do konkretnych działań na rzecz praw człowieka i równych praw mężczyzn i kobiet; inicjatywy dotyczące przeciwdziałania mowie i aktom nienawiści, przemocy, w tym szczególnie przemocy ze względu na płeć.

2. działania interwencyjne w sprawach dotyczących naruszeń praw człowieka, dyskryminacji i przemocy: udzielanie wsparcia prawnego i psychologicznego osobom doświadczającym dyskryminacji oraz osobom doświadczającym przemocy (w tym przemocy ze względu na płeć); prowadzenie działań na rzecz ścigania i karania sprawców przestępstw z nienawiści, sprawców przemocy seksualnej i domowej.

3. działania strażnicze dotyczące przestrzegania praw człowieka i poszanowania zasad państwa prawa: monitorowanie, dokumentowanie i nagłaśnianie przypadków łamania praw człowieka i zasad praworządności oraz przejawów nietolerancji (ksenofobii, homofobii, seksizmu, rasizmu, antysemityzmu itd.) i dyskryminacji w sferze publicznej i w życiu codziennym (np. mowy nienawiści, aktów fizycznej agresji

4. działania rzecznicze służące poprawie prawa i praktyki jego stosowania: tworzenie lokalnych lub centralnych partnerstw z instytucjami publicznymi włączających wszystkich interesariuszy do opracowywania i modyfikowania systemu ochrony i wsparcia grup narażonych na dyskryminację i przemoc; przygotowywanie propozycji regulacji dających ochronę prawną wszystkim grupom narażonym na dyskryminację i przemoc; sieciowanie organizacji reprezentujących mniejszości i grupy narażone na dyskryminację w celu wspólnego wpływania na polityki publiczne

5. akcje i kampanie społeczne (także z elementami działań artystycznych) służące oddziaływaniu na opinię publiczną, mobilizowaniu do reagowania na przejawy ksenofobii, homofobii, rasizmu, antysemityzmu, dyskryminacji i przemocy (w tym szczególnie przemocy ze względu na płeć) oraz upowszechnianiu postaw tolerancji i szacunku dla innych; prowadzenie działań informacyjnych (w tym mediów obywatelskich, np. portali) służących upowszechnianiu wiedzy o grupach dyskryminowanych i przeciwdziałaniu uprzedzeniom wobec nich.

Uwaga:
Dotacji nie mogą uzyskać projekty, których jedynym elementem są szkolenia, debaty czy konferencje.

Priorytetowo będą traktowane:

1. działania, w których efekty monitoringu wykorzystywane są do prowadzenia działań rzeczniczych służących wprowadzeniu zmian w prawie i praktyce jego stosowania, działań interwencyjnych i działań wpływających na kształtowanie się świadomości społecznej
2. działania interwencyjne i pomocowe dla kobiet oraz osób LGBT+ narażonych na przemoc, w tym przemoc domową i seksualną.

Każdy Wnioskodawca może ubiegać się o dodatkową kwotę dotacji przeznaczoną w całości na rozwój instytucjonalny.  >>> Zobacz więcej

Obszar 3. Wzmocnienie grup narażonych na wykluczenie – działania mające na celu upodmiotowienie i usamodzielnienie grup narażonych na ryzyko wykluczenia społecznego, tworzenie sieci wsparcia społecznego i włączanie w nie osób z grup narażonych na wykluczenie, zwiększenie zakresu i form wsparcia dla grup narażonych na ryzyko wykluczenia społecznego.

Rodzaje wspieranych działań:

1. usamodzielnienie i upodmiotowienie osób narażonych na wykluczenie: organizowanie i promocja różnych form samopomocy, samoorganizacji i samorzecznictwa (wsparcie dla „self-adwokatów”); sieciowanie i współpraca osób narażonych na wykluczenie i ich opiekunów w celu wspólnego działania na rzecz lepszego dostępu do usług oraz wprowadzenia potrzebnych zmian w systemie ich świadczenia; upowszechnianie praw osób narażonych na wykluczenie; włączanie odbiorców usług w ich projektowanie i audyt oraz w testowanie nowych rozwiązań; wspieranie udziału osób z grup narażonych na wykluczenie w pracy organizacji społecznej

2. praca środowiskowa, w tym praca ze społecznością lokalną mająca na celu stworzenie sieci wsparcia dla osób narażonych na wykluczenie; prowadzenie działań o charakterze włączającym, integracyjnym w środowiskach lokalnych, szkołach itp.

3. upowszechnianie wolontariatu w obszarze pomocy społecznej, przygotowywanie wolontariuszy do świadczenia pomocy potrzebującym (np. osobom starszym, osobom z niepełnosprawnościami, chorym); upowszechnienie wolontariatu wśród osób narażonych na wykluczenie i tworzenie im możliwości wykonywania pracy wolontariackiej i/lub podjęcia stażu zawodowego

4. poradnictwo i wsparcie dla osób narażonych na wykluczenie nastawione na ich usamodzielnienie i upodmiotowienie skierowane szczególnie do grup, które wcześniej nie korzystały z tego rodzaju wsparcia (np. pomoc asystencka, psychologiczna, prawna, działania edukacyjne z zakresu podnoszenia umiejętności miękkich)

5. poprawa jakości usług dla grup narażonych na wykluczenie oraz podniesienie kwalifikacji i kompetencji osób z nimi pracujących; wprowadzanie nowych metod pracy i standardów świadczenia usług (w organizacjach i służbach publicznych).

Uwaga:

Nie podajemy zamkniętego katalogu grup narażonych na wykluczenie – składając wniosek należy w uzasadnieniu wykazać, że grupa, której dotyczyć będą planowane działania jest narażona na wykluczenie społeczne, tj. z przyczyn od niej niezależnych nie może w pełni uczestniczyć w ważnych aspektach życia społecznego.

Usługi oraz działania polegające na udzielaniu pomocy materialnej będą wspierane wyłącznie jako część szerszych działań dotyczących wzmocnienia i upodmiotowienia wspieranych osób, podnoszenia świadomości, rzecznictwa oraz inicjatyw mających na celu wprowadzenie potrzebnych zmian i reform.

Dotacji nie mogą uzyskać projekty, których jedynym elementem są szkolenia, debaty czy konferencje.

Priorytetowo będą traktowane działania służące szkoleniu i przygotowaniu osób z grup narażonych na wykluczenie do prowadzenia działalności społecznej w roli „self-adwokatów” oraz prowadzone przez nich działania rzecznicze w obronie praw i interesów osób narażonych na wykluczenie.

Każdy Wnioskodawca może ubiegać się o dodatkową kwotę dotacji przeznaczoną w całości na rozwój instytucjonalny.  >>> Zobacz więcej

Obszar 4. Wsparcie rozwoju sektora obywatelskiego [projekty sektorowe] – działania  mające na celu wzmocnienie organizacji i ruchów obywatelskich, tworzenie przyjaznych warunków dla ich funkcjonowania oraz podniesienie jakości oferowanych przez nie usług.

Dotacje przyznawane będą na projekty skierowane na rozwój sektora organizacji społecznych i ruchów obywatelskich na poziomie ogólnopolskim, w poszczególnych regionach lub branżach. Prowadzone  działania nie mogą skupiać się na poprawie sytuacji pojedynczych podmiotów czy wąsko określonych grup interesów, a korzyści i rezultaty realizowanych projektów powinny być dostępne dla możliwie szerokich środowisk sektora obywatelskiego.

Oczekiwane efekty realizowanych projektów to: zwiększenie potencjału organizacji i ruchów obywatelskich, ich zdolności do prowadzenia działań we współpracy z innymi podmiotami, efektywnego komunikowania się ze społeczeństwem oraz angażowania ludzi i instytucji we wspieranie różnych przejawów aktywności sektora obywatelskiego. To także umiejętność skutecznego kształtowania otoczenia prawnego, politycznego i społecznego organizacji, sprzyjającego zapewnianiu ciągłości i rozwoju ich działań.

Rodzaje wspieranych działań:

1. Świadczenie usług i organizowanie innych aktywności wspierających rozwój instytucjonalny organizacji społecznych i ruchów obywatelskich, takich jak: działania informacyjne, edukacyjne, konsultacje i doradztwo, organizowanie staży i wymiany doświadczeń, publikowanie materiałów edukacyjnych, a także tworzenie i udostępnianie infrastruktury służącej zapewnianiu dostępu do ww. usług (np. portale, platformy, fora, współdzielone zasoby różnych typów). Wyżej wymienione aktywności mają służyć poprawie zarządzania organizacjami i/lub zwiększeniu zdolności organizacji społecznych do prowadzenia działań monitoringowych i rzeczniczych.Szczególny nacisk położony będzie na wspieranie rozwoju organizacyjnego w następujących obszarach: podnoszenie standardów zarządzania, komunikacja, pozyskiwanie środków, przejrzystość i rozliczalność organizacji, monitoring i ewaluacja, nawiązywanie współpracy i tworzenie partnerstw z innymi podmiotami i środowiskami.

Priorytetowo potraktowane zostanie wsparcie adresowane do organizacji o małym doświadczeniu, zlokalizowanych na obszarach, gdzie dostęp do tego typu usług jest utrudniony lub gdzie aktywność obywatelska jest niższa niż w innych regionach oraz do organizacji zajmujących się wspieraniem osób defaworyzowanych, znajdujących się w trudnej sytuacji społecznej i ekonomicznej.

2. Monitoring prawa, praktyki stosowania prawa i polityk publicznych stanowionych centralnie, regionalnie i lokalnie, a także na poziomie europejskim, które mogą mieć wpływ na funkcjonowanie organizacji społecznych i ruchów obywatelskich (np. podatki, ochrona danych osobowych, prawo do zgromadzeń, rachunkowość, filantropia itd.). Monitoringiem mogą być objęte również polityki, procesy legislacyjne i praktyka stosowania prawa w odniesieniu do określonych branż lub obszarów działalności organizacji.

3. Rzecznictwo praw i interesów prowadzone na poziomie centralnym, regionalnym, lokalnym oraz na poziomie europejskim w formie kampanii, akcji (w tym interwencji w reakcji na nieprzewidziane, niekorzystne zdarzenia) lub działań ciągłych służących poprawie prawnych, politycznych, gospodarczych i społecznych uwarunkowań funkcjonowania organizacji społecznych i ruchów obywatelskich (całego sektora lub jego branż).

4. Zwiększanie świadomości społecznej na temat roli i znaczenia sektora obywatelskiego oraz potrzeby włączania się w jego wspieranie poprzez kampanie, akcje i inne działania informacyjne, edukacyjne i promocyjne mające na celu: budowanie pozytywnego wizerunku sektora obywatelskiego, podnoszenie wiedzy społeczeństwa na temat organizacji społecznych i sposobu ich działania, promowanie filantropii, wolontariatu lub innych form wspierania działań organizacji przez obywateli. Dotację mogą uzyskać działania realizowane na poziomie ogólnopolskim, regionalnym, lokalnym lub w odniesieniu do branż.

5. Badania, analizy, opinie i ekspertyzy niezbędne do właściwego zaplanowania i realizacji działań, o których mowa  w punktach a-d, tak by były one oparte na faktach, wiedzy naukowej i doświadczeniu ekspertów. We wniosku należy  wskazać konkretnych odbiorców i zastosowanie dostarczanej wiedzy, idei, treści. Prowadzone badania i analizy mają odpowiadać na zidentyfikowane potrzeby organizacji społecznych lub formułowane przez nie oczekiwania.

Priorytetowo traktowane będą przedsięwzięcia realizowane w ramach partnerstw, koalicji, sieci i innych form współpracy między organizacjami obywatelskimi oraz między organizacjami i biznesem i/lub sektorem publicznym. Zasada priorytetu partnerstwa i współpracy ma zastosowanie do wszystkich wymienionych wcześniej rodzajów działań, które mogą uzyskać wsparcie. Niezależnie od definicji poszczególnych form współpracy przyjętych przez wnioskodawców, oczekuje się, że współpraca ta będzie oparta na zasadach wzajemności, solidarności, równości podmiotów i partycypacyjnego zarządzania.

Każdy Wnioskodawca może ubiegać się o dodatkową kwotę dotacji przeznaczoną w całości na rozwój instytucjonalny.  >>> Zobacz więcej