Osoby mieszkające w wielu regionach w Polsce oddychają najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Unii Europejskiej (UE). Na liście Światowej Organizacji Zdrowia z 2018 roku wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast UE aż 36 to polskie miasta. Zły stan powietrza bezpośrednio wpływa na stan zdrowia osób w Polsce. Jednocześnie wiele osób i służb miejskich nie wie, jakie są możliwości i narzędzia prawne interwencji w sytuacjach zanieczyszczania środowiska.
Nasz projekt wspierał walkę o czyste powietrze, pokazując, że obywatele i obywatelki nie są bezbronni w walce ze smogiem. Do projektu zaprosiliśmy aktywistki i aktywistów z 5 województw najbardziej dotkniętych problemem smogu. Na pierwszym spotkaniu osoby te wymieniły się wiedzą, doświadczeniami z prowadzonej działalności i metodami swojej pracy. Zorganizowaliśmy cykl 6 spotkań szkoleniowo-doradczych, podczas których omówiliśmy narzędzia prawne, metody i techniki badawcze, prawo i uchwały antysmogowe. Przeprowadziliśmy także monitoring obywatelski – w 100 gminach tych 5 województw zbadaliśmy efektywność centrów zarządzania kryzysowego w systemie ochrony przed zanieczyszczeniem powietrza oraz zaangażowanie instytucji samorządowych i państwowych w działania na rzecz poprawy jakości powietrza. W nasze działania włączyliśmy straż pożarną i urzędy nadzoru budowlanego z tych gmin, aby skuteczniej interweniować w przypadkach zanieczyszczania powietrza. Przeprowadziliśmy również kampanię w wybranych województwach o tym, jak wykorzystywać narzędzie prawne, jakim jest administracyjny nakaz wymiany kotła węglowego, który jest źródłem nadmiernego zadymienia. Jest to mało znana procedura zawarta w prawie ochrony środowiska, którą jako pierwsi w polsce wykorzystaliśmy do walki z tzw. kopciuchami, rozpoczynając 78 postępowań w całym kraju, z czego 25 zostało zakończonych pozytywnie (pozostałe sprawy są w toku). Na koniec przeprowadziliśmy proces obywatelskiej edukacji antysmogowej, podczas której zaprosiliśmy mieszkańców i mieszkanki z tych województw do dyskusji o wymianie kotłów węglowych i trudnościach z tym związanych.
Ważnym rezultatem naszych działań jest lepsza egzekucja prawa antysmogowego, czego wymiernym efektem jest wymienienie 25 kopciuchów, będących wcześniej problemem dla całego sąsiedztwa. Ponadto wiemy, że dzięki szkoleniom kilkadziesiąt działaczy i działaczek społecznych podniosło swoje kompetencje w zakresie antysmogowej działalności.