Są w Polsce miejsca – na przykład cmentarze żydowskie lub pozostałości po obozach zagłady, które określane są jako Miejsca Trudnego Dziedzictwa, ponieważ budzą napięcia związane z interpretacją przeszłości i współczesnym zagospodarowaniem tych przestrzeni. Według naszych obserwacji brakowało standardów pracy w takich miejscach, szczególnie przy zaangażowaniu samorządów, mieszkańców i mieszkanek oraz głosu mniejszości. Temat ten jest wyjątkowo trudny w miastach gdzie jest duża konkurencja o każdą przestrzeń. W rezultacie temat ten często budził niechęć samorządów i dzielił osoby w nich mieszkające, które nie zawsze chciały rozmawiać o tożsamości i pamięci tych miejsc. Takie miejsca często zagrożone są zapomnieniem lub zabudową.
Odpowiedzieliśmy na te problemy prowadząc działania w dwóch miastach – w Krakowie – gdzie istniał obóz koncentracyjny KL Plaszow i we Wrocławiu – gdzie zlikwidowano po wojnie cmentarz żydowski przy ul. Gwarnej. Zorganizowaliśmy kampanię społeczną skierowaną do mieszkańców i mieszkanek tych miast o lokalnej historii i tożsamości, praktykach upamiętniania i o problemach związanych z antysemityzmem. Przeszkoliliśmy wolontariuszy/ki w obu miastach w wieku 18-25 lat do tego, aby przeprowadzili wywiady z mieszkańcami i mieszkankami. Wolontariuszki i wolontariusze porozmawiali z krakowian(k)ami o planach zagospodarowania przestrzeni Miejsc Trudnego Dziedzictwa. O zdanie zapytaliśmy również przedstawiciel(k)i samorządów oraz społeczności żydowskiej. Wspólnie opracowaliśmy rekomendacje i pomysły na te miejsca, które przedstawiliśmy w raporcie. Stworzyliśmy artystyczne interpretacje zebranych opinii, które włączyliśmy w kampanię. Podzieliliśmy się wypracowanymi narzędziami i dobrymi praktykami dbania o takie miejsca z innymi samorządami w Polsce.
Nasze działania prowadziliśmy razem z partnerem z Wrocławia – Fundacją Urban Memory oraz w ścisłej współpracy ze Związkiem Harcerstwa Polskiego Chorągiew Krakowska, które wsparły nas kadrą i doświadczeniem w pracy wokół wybranych miejsc.
Z ankiet ewaluacyjnych wynika, że wolontariusze/ki ocenili program szkoleń jako bardzo wartościowy a projekt jako przydatny – rozwijający kompetencje, budujący nowe relacje oraz adresujący ważny problem społeczny. Z tematu istniejącego tylko w rozmowach specjalistów – cmentarz stał się częścią lokalnej historii i urósł do rangi miejsca rozpoznawalnego przez osoby mieszkające w mieście, w tym urzędników i urzędniczki miejskie czy aktywistów i aktywistki.