Nasze działania odpowiadały na potrzeby społecznych związane z kryzysem praworządności w Polsce i brakiem wystarczającej edukacji prawnej w społeczeństwie. W ostatnich latach Polska zmagała się z zagrożeniem dla niezależności sądów oraz funkcjonowania instytucji wymiaru sprawiedliwości, co stanowiło poważne wyzwanie dla fundamentów państwa prawa. Projekt miał na celu uświadomienie społeczeństwu, jak ważna jest niezależność sądów i przestrzeganie zasad praworządności, które zapewniają równość wobec prawa i ochronę praw obywateli.
Chcieliśmy także zwiększyć wiedzę obywateli na temat roli sędziów, prokuratorów i innych instytucji prawnych. Projekt odpowiadał na tę lukę edukacyjną, poprzez warsztaty i spotkania, które miały na celu podniesienie świadomości prawnej obywateli oraz odbudowanie zaufania do wymiaru sprawiedliwości, które zostało zachwiane przez polityczne kontrowersje i zmiany w systemie sądownictwa.
W ramach projektu zorganizowaliśmy warsztaty, spotkania z ekspertami, konkursy, a także przygotowaliśmy publikacje, które miały na celu popularyzację wiedzy o praworządności wśród różnych grup społecznych.
W Pleszewie i Ostrowie Wielkopolskim odbywały się wykłady i dyskusje z udziałem sędziów, prokuratorów, adwokatów oraz dziennikarzy, którzy przedstawiali swoje opinie na temat sytuacji praworządności w Polsce. Jeden z wykładów w Pleszewie pt. „Dlaczego potrzebna jest nam praworządność?” wygłosił sędzia Paweł Juszczyszyn, członek Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, który podzielił się swoimi refleksjami na temat roli sędziów w społeczeństwie i znaczenia praworządności w utrzymaniu demokratycznego porządku. Kolejnym ważnym wydarzeniem było spotkanie z m.in. Jarosławem Onyszczukiem, prokuratorem z Prokuratury Rejonowej Warszawa-Mokotów, który omówił kwestię niezależności prokuratury.
Ważnym momentem projektu była prelekcja sędziego Igora Tuleyi, który mówił o „Idei sędziego obywatelskiego”. Sędzia Tuleya, znany z obrony niezależności sądownictwa mówił jak ważna jest apolityczność i niezależność sądów w procesie budowania demokratycznego państwa prawa. Sędzia Piotr Gąciarek wygłosił wykład pt. „Co dalej z Wymiarem Sprawiedliwości w Polsce?”, który stanowił próbę odpowiedzi na aktualne wyzwania związane z systemem sprawiedliwości w Polsce.
Kolejną inicjatywą w ramach projektu był konkurs filmowy „Nakręć się na praworządność”. Zaprosiliśmy uczestników do stworzenia krótkich filmów poruszających kwestie związane z praworządnością. Na konkurs nadesłano pięć filmów, a każda z ekip została nagrodzona kartami podarunkowymi. Konkurs ten miał na celu mobilizację obywateli do aktywnego wyrażania swoich opinii na temat praworządności i włączenia się w debatę.
Wydaliśmy także 2 publikacje. Pierwsza, pod redakcją dr hab. Krystiana Markiewicza i dr Konrada Maja pt. „Sędziowie w społecznym zwierciadle w czasach kryzysu praworządności w Polsce”, zawiera teksty dotyczące praworządności oraz postaw społecznych wobec sędziów i sądów w Polsce po 2015 roku. Druga publikacja, zatytułowana „Innowacje w edukacji prawnej. Od symulacji rozpraw do rzeczywistości wirtualnej”, omawia doświadczenia z projektu i zawiera praktyczne wskazówki dla edukatorów zajmujących się tematyką praworządności.
Projekt skierowany był w szczególności do mieszkańców Pleszewa i Ostrowa Wielkopolskiego, a także do innych osób zainteresowanych systemem sprawiedliwości, sędziów, prawników oraz uczestników wydarzeń publicznych.
Główne rezultaty projektu:
– Zwiększenie pozytywnego stosunku do sędziów: W wyniku warsztatów i spotkań, przeprowadzonych w ramach projektu, znacząco wzrosło zaufanie i pozytywna ocena sędziów wśród uczestników. Zebrane ankiety na początku i na końcu projektu pokazały wyraźny wzrost ocen dla sędziów sądów powszechnych. W rezultacie, po zakończeniu warsztatów, uczestnicy byli bardziej skłonni do doceniania roli sędziów w systemie sprawiedliwości, co wskazuje na poprawę postrzegania wymiaru sprawiedliwości przez społeczeństwo.
– Lepsze zrozumienie praworządności i różnych perspektyw: Uczestnicy projektu zyskali lepsze rozumienie zagadnień związanych z praworządnością oraz funkcjonowaniem sądownictwa. W ramach warsztatów omawiano m.in. pytania dotyczące apolityczności sądów, etyczności sędziów, niezależności prokuratury oraz relacji między władzą wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą. Efektem tych dyskusji było pogłębienie wiedzy o roli instytucji prawnych w demokratycznym państwie prawa.
– Zwiększenie zaangażowania obywatelskiego: Projekt przyczynił się do wzrostu zainteresowania tematyką praworządności, co potwierdzają badania i rosnąca liczba uczestników mediów społecznościowych SSP Iustitia. Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, projekt zyskał rozpoznawalność w społeczeństwie.